Step Motor Kontrolü, Adım Motoru Kontrol Devreleri, Step Motor Sürücü Devre
   

Robotturk, Robotik Ürünler Sitesi

STEP MOTOR KONTROLÜ

Step motorlar fırçasız doğru akım motorlarıdır. Fırçasız motorlar fırçalı motorlara göre daha uzun ömürlüdürler. Step motorlar geri beslemeye gerek duymadan hız ve pozisyon kontrolünde hata vermeden çalışırlar.

Step motor kullanarak yapılacak bir uygulamada öncelikle bilinmesi gereken step motorun her tam adımda döneceği derece miktarıdır. Step motor üzerinde adım derecesi yazılı değil ise step motor dikkatlice el ile döndürülerek adım sayısı sayılabilir. Adım sayısı bilindiğinde 
360 ° adım sayısına bölünerek adım derecesi bulunur. Örneğin 20 adımlı bir step motor 360 °  lik tam bir dönüş içerisinde 18 ° lik adımlar ile ilerler.

Step MotorStep motorlarda dört adet bobinden çıkan 4 ayrı uç ve bir de ortak uç olmak üzere 5 adet uç bulunmaktadır. Ortak ucun hangisi olduğunu bulmak için ohmmetre ile ölçüm yapılır. Ortak uç ile diğer uçlar arasında sabit bir direnç okunur, böylelikle ortak uç bulunur. Step motorlar direkt mikrodenetleyici çıkışından çalıştırılamazlar, çıkışların yükseltilmesi için transistör, Fet ya da özel step motor sürücü entegrelerin kullanılması gerekir. Ortak uca motorun çalışma gerilimi uygulanır ve diğer 4 uç da transistör ya da fet gibi anahtarlama elemanlarına bağlanır. Bu 4 ucun bağlantısı doğru olduğunda motor döner, yanlış olduğunda ise motor titreme yapar. Böyle bir durumda 4 ucun bağlantıları değiştirilerek yeniden denenmelidir. Doğru bağlantıyı bulana dek denemeye devam edilir. Bazı step motorlar 4 bobin ikişerli gruplara ayrılarak birer ortak uç çıkarıldığından 6 uçludur. İki ortak uç birleştirilerek 5 uçlu bir step motor gibi kullanılır. Yandaki şemada 5 uçlu bir step motor gösterilmektedir.

Step motor kontrolü sırasında akım darbeleri ne kadar sıklıkla verilirse step motorun hızı o kadar artmış olur. Step motor her akım darbesinde motorun yapısı ve frekans değeriyle orantılı olan belli bir açı kadar hareket eder. Step motora gönderilen akım darbeleri belli bir sıraya uygun olmalıdır. Bu sıra içerisinde sonraki darbe gönderilmeyip bir önce gönderilen darbe uygulamada bırakıldığında step motor frenlenmiş olur.

Aşağıda transistörler ile ve ULN2003 motor sürücü entegre ile step motor kontrolü için iki örnek devre verilmiştir. İlk devrede BD135 biploar transistörler kullanılmıştır. Bu devre 500 mA değere kadar kullanılabilir. İkinci devrede ise ULN2003 entegre kullanılmıştır. Bu devrede dört giriş bulunur. Her giriş bir bobini kontrol eder.

Transistör ile Step Motor Kontrolü
Step Motor Sürücü Devresi

ULN2003 ile Step Motor Kontrolü
Step Motor Kontrol Devresi

ULN2003 motor sürücü devresi ve 5 V 4 fazlı step motor için tıklayınız.


* Bu makale Robotiksistem tarafından hazırlanmıştır. Robotiksistem.com kaynak gösterilmek kaydıyla kullanılabilir.

Yazının devamı için tıklayınız.

robotik